Học thuyết hệ sinh thái doanh nghiệp (Theory of Organizational Ecology)

Nội dung cơ bản của thuyết hệ sinh thái doanh nghiệp có thể được tóm tắt như sau: “ngay khi thành lập, doanh nghiệp chịu áp lực quán tính (inertial) mạnh mẽ; những biến đổi về dân số hay số lượng của tổ chức phụ thuộc lớn vào các quy trình nhân khẩu học: thành lập (sinh) và giải thể (tử vong) của doanh nghiệp” (Singh và Lumsden, 1990, trang 162).

Khái niệm hệ sinh thái doanh nghiệp (Business ecology)

Thuật ngữ “hệ sinh thái – ecology” gồm có hai phần: (1) “Eco” là cuộc sống, môi trường sống hoặc môi trường; (2) “ology” là nghiên cứu về một chuyên ngành. Do đó, hệ sinh thái doanh nghiệp (được hiểu là nền kinh tế) là tập hợp các loài hay các quẩn thể doanh nghiệp

Loại hình doanh nghiệp (organizational forms) trong hệ sinh thái

Loại hình doanh nghiệp (organizational forms) thể hiện các đặc điểm mang tính thống nhất cho một quần thể doanh nghiệp (ngành - lĩnh vực kinh doanh). Quá trình chọn lọc điều chỉnh doanh nghiệp và loại hình doanh nghiệp trong hệ sinh thái theo luận điểm tiến hóa của Darwin. Theo đó, những thay đổi dài hạn của doanh nghiệp trong hệ sinh thái phản ánh lên kết quả được tích lũy trong sự khác biệt ngắn hạn về thực trạng tỷ lệ giải tán của các quần thể khi phải đối mặt với môi trường nguồn lực hạn

Thay đổi mật độ (density), số lượng (quantity) và sức ỳ (inertia) cơ cấu tổ chức doanh nghiệp trước thay đổi

Hannan và Freeman (1977) chỉ ra các ràng buộc về thay đổi cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp theo thuyết sinh thái học: ”Đối với các quần thể lớn của các doanh nghiệp, tồn tại nhiều áp lực tạo sức ỳ lớn về cơ cấu tổ chức, vì cả cấu trúc bố trí bên trong (ví dụ, chính sách nội bộ) và môi trường sống bên ngoài (ví dụ, tính hợp pháp chung về hoạt động ) của doanh nghiệp” - (Hannan và Freeman, 1977, trang 957). Sức ỳ về cơ cấu tổ chức trước thay đổi (Inertia and Rates

Tuổi và tồn vong (age dependence) của doanh nghiệp

Trong các nghiên cứu thuyết hệ sinh thái, các doanh nghiệp mới thành lập (liability of newness) gắn liền với mức độ tử vong (giải thể) cao. Quá trình vận hành và phát triển của doanh nghiệp đi cùng với các mối quan hệ sản xuất kinh doanh xác suất của mối quan hệ kết thúc trong một khoảng thời gian nhất định sẽ tăng theo thời gian của mối quan hệ thuận lợi trong một giai đoạn "trăng mật" nhất định, sau đó giảm dần theo thời gian. Và các doanh nghiệp lâu năm gặp vấn đề về sức

Lợi thế đi đầu (first-mover advantage) và hạn chế đi đầu của doanh nghiệp

Lợi thế đi đầu (first-mover advantage) là lợi thế cạnh tranh mà doanh nghiệp khi là đơn vị đầu tiên thâm nhập vào một thị trường hoặc một ngành công nghiệp nào đó. Đứng ở vị trí trước tiên cho phép thương hiệu của doanh nghiệp được công nhận rộng rãi, tạo niềm tin từ

Doanh nghiệp cạnh tranh, thích nghi và phân bổ nguồn lực trong hệ sinh thái

1. Cạnh tranh và thích nghi Thích nghi (niche), trong mối liên hệ giữa các học thuyết doanh nghiệp cổ điển và thuyết hệ thái, thể hiện vai trò hay tầm ảnh hưởng của biến đổi môi trường và cạnh tranh đến tốc độ tăng trưởng của các quần thể. Quan niệm thích nghi nhấn

Vấn đề quy mô nhỏ (liability of smallness) của doanh nghiệp trong hệ sinh thái

Trong xã hội hiện đại, quá trình lựa chọn ưu tiên các doanh nghiệp có sức ỳ cấu trúc lớn hơn, khi đó các doanh nghiệp lớn sẽ có tỷ lệ tử vong thấp hơn; các doanh nghiệp nhỏ sẽ có tỷ lệ tử vong cao hơn. Nguy cơ các doanh nghiệp nhỏ có tỷ lệ tử vong cao hơn được gọi là vấn đề quy mô nhỏ (Aldrich và Auster, 1986; Freeman và các cộng sự, 1983). Aldrich và Auster (1986) đã đưa ra một số suy luận về vấn đề quy mô nhỏ (liability of smallness). Các doanh nghiệp

Điều kiện thành lập và khả năng giải thể của doanh nghiệp

Khi nghiên cứu các điều kiện thành lập, các học giả ban đầu bỏ qua vấn đề giải thể (tử vong) của doanh nghiệp, coi đây là một chủ đề tách biệt, và chỉ thực sử quan tâm vấn đề này khi Stinchcombe (1965) công bố nghiên cứu của mình. Stinchcombe (1965) nghiên cứu quan