Chiến lược quản trị phụ thuộc của doanh nghiệp

Theo Thuyết phụ thuộc nguồn lực, các doanh nghiệp có vị thế khác nhau tùy thuộc khả năng tiếp cận các nguồn lực thiết yếu (Emerson, 1962). Các doanh nghiệp có lợi thế thị trường có khả năng tiếp cận với các nguồn lực thiết yếu cao hơn các doanh nghiệp yếu thế khác;

Áp dụng thuyết phụ thuộc nguồn lực giải thích thực tiễn vận hành của doanh nghiệp

Thuyết phụ thuộc nguồn lực ngày càng hoàn thiện và có khả năng áp dụng giải thích các hiện tượng kinh tế xã hội phức tạp hiện nay. Cụ thể: tính chuyên môn hóa và hợp tác; quản trị lãnh đạo doanh nghiệp; liên doanh, mua bán và sát nhập; vai trò của chính sách

Khái niệm và phân loại các thể chế (institutions) trong doanh nghiệp

“Thể chế là các cấu trúc xã hội đã đạt được mức độ phát triển cao, điển hình như các yếu tố văn hoá-nhận thức, quy chuẩn, các hoạt động liên quan và các nguồn lực, … Những yếu tố này mang lại sự ổn định, đảm bảo và ý nghĩa cho xã hội. Các thể chế được lưu truyền bởi nhiều phương thức khác nhau, bao gồm các hệ thống biểu tượng, hệ thống quan hệ, thói quen, và các văn bản. Các thể chế hoạt động ở các cấp thẩm quyền khác nhau, từ thế giới đến các

Quan điểm thể chế cổ điển (Old institutional theory) trong quản lý doanh nghiệp

Quan điểm thể chế cổ điển (Old institutional theory or old institutionalisme) xuất hiện ở Đức và Áo vào cuối thế kỷ 19 trong các cuộc tranh luận về việc sử dụng phương pháp khoa học của các nhà nghiên cứu khoa học xã hội. Menger (1883/1963) nhấn mạnh tầm quan trọng của hoạt

Quan điểm thể chế hiện đại (New or neo-institutional theory) trong quản lý doanh nghiệp

Quan điểm thể chế hiện đại (New or neo-institutional theory or new institutionalisme) được xây dựng dựa trên ba nghiên cứu chính, bao gồm: John Meyer và Brian Rowan (1977), DiMaggio và Powell (1982); và của Zucker (1977). Tuy nhiên, giữa 3 quan điểm này tồn tại một số mâu thuẫn nhất định. Trong

Ba cơ chế thay đổi thể chế đồng hình (Mechanisms of Institutional isomorphic change)

Quá trình thay đổi, theo lý thuyết thể chế hiện đại, từ hai nguồn gốc: đồng hình hoặc không đồng hình. “Thay đổi có thể là kết quả của quá trình làm cho các các tổ chức giống nhau hơn, chứ không nhất thiết khiến tổ chức hoạt động hiệu quả hơn” và “đồng nhất hóa xuất hiện ... bên ngoài quá trình cấu trúc các bộ phận của tổ chức” (DiMaggio và Powell, 1983). Thay đổi đồng hình được nghiên cứu với các giả định cơ bản của lý thuyết thể chế (DiMaggio và Powell, 1983). DiMaggio và Powell

Ba trụ cột của thể chế (institutional pillars) của doanh nghiệp

Scott (2008) cũng có cách tiếp cận các “trụ cột thể chế” (institutional pillars) gần giống với lý thuyết thay đổi đồng hình. Theo tác giả, mỗi thể chế đều có ba trụ cột chính (Three Pillars of Institutions): (1) Quy định pháp luật (regulative legal), (2) quy chuẩn xã hội (normative social) và

Bối cảnh văn hóa của quá trình thể chế hóa (institutionalization) trong doanh nghiệp

Zucker (1977) nêu bật bản chất của doanh nghiệp và vai trò của văn hoá trong quá hình thể chế hóa (Cultural Perspective of institutionalization). Ba khía cạnh của văn hoá, bao gồm: (i) tính đồng nhất (generational uniformity), (ii) khả năng duy trì (maintenance) và khả năng ứng phó với các thay đổi

Cơ chế thay đổi thể chế không đồng hình (Non-isomorphic institutional change)

Greenwood và cộng sự (2002) cho rằng sự thay đổi thể chế không đồng hình (Non-isomorphic institutional change) có thể xảy ra trong nội sinh, ngoại sinh hoặc đồng thời cả hai theo một mô hình nhất định. Mô hình chỉ ra rằng sự thay đổi thể chế không đồng hình có thể xảy

Các khái niệm và nội dung chính của học thuyết ngẫu nhiên (contingency theory)

Thuyết ngẫu nhiên giải thích các mối quan hệ trực tiếp giữa các biến độc lập ngẫu nhiên và biến phụ thuộc cấu trúc tổ chức trong quá hoạt động của doanh nghiệp. Trong đó, môi trường, công nghệ, kinh nghiệm và quy mô doanh nghiệp là những biến chính có vai trò quan trọng, tác động trực tiếp đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Theo Lawrence và Lorsch (1967), có bốn nội dung quan trọng xuyên suốt toàn bộ thuyết ngẫu nhiên: (i) không có phương pháp nào tốt nhất có thể xử

Mô hình ngẫu nhiên (Contingency Model) tác động đến vận hành của doanh nghiệp

Hoạt động vận hành của doanh nghiệp chịu tác động lớn bởi các yếu tố ngẫu nhiên bên trong và bên ngoài, đỏi hỏi doanh nghiệp luôn cần có các phương án ứng phó với những thay đổi có thể xảy ra (Luthans và Stewart, 1977). Nói cách khác, trong hoạt động quản lý,

Mô hình điều chỉnh cấu trúc về cân bằng SARFIT (Structural Adjustment to Regain Fit)

Kế thừa mô hình lựa chọn chiến lược thay đổi cơ cấu tổ chức của Child (1972), Donaldson (1987) xây dựng mô hình điều chỉnh cấu trúc về cân bằng SARFIT (structural adjustment to regain fit) trên quan điểm cơ bản của thuyết ngẫu nhiên: một doanh nghiệp có cấu trúc phù hợp hơn

Ma trận ngẫu nhiên tổng quát GCT (General Contingency Theory)

Luthans và Stewart (1977) xây dựng mô hình ngẫu nhiên cho phép doanh nghiệp hệ thống các biến và mối quan hệ giữa các biến theo ma trận GCT (General Contingency Theory). Ma trận GCT cung cấp các biến số cần thiết, cho phép doanh nghiệp củng cố cơ cấu tổ chức và tăng

Các khái niệm cơ bản và nội dung chính học thuyết hành vi doanh nghiệp (behaviour of firm)

Theo thuyết hành vi, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là sự liên kết các cá nhân có những mục tiêu chung trong quan hệ, sản xuất, bán hàng, thị phần, hoặc lợi nhuận. Các thành viên liên kết cũng là những thành viên trong liên kết phụ nội bộ và phụ thuộc lẫn nhau. Những liên kết phụ nội bộ của doanh nghiệp tương ứng với những lĩnh vực chuyên môn hóa chủ yếu (các bộ phận chức năng) trong doanh nghiệp. Mỗi một liên kết phụ trong doanh nghiệp đều tuân thủ khung chính sách chung (frame

Quy trình ra quyết định (Decision-making process) của doanh nghiệp

Quá trình ra quyết định của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, Cyert và March (1963) phát triển 4 quy trình hành vi ra quyết định của doanh nghiệp, gồm: giải quyết xung đột (quasi resolution of conflict), né tránh sự không chắc chắn (uncertainty avoidance), tìm cách giải quyết vấn đề (problemistic search), và tổ chức học hỏi (organizational

Hành vi của các nhà quản lý trong doanh nghiệp

Đứng trên góc độ của các nhà tâm lý xã hội, March và Simon (1958) quan tâm đến những ảnh hưởng của môi trường đến cá nhân trong doanh nghiệp. March và Simon cho rằng vai trò của các doanh nghiệp tương đối ổn định và được xác định rõ ràng, thậm chí được thể hiện bằng văn bản. Điều này cho phép doanh nghiệp đối phó với những thay đổi về môi trường kinh doanh. Hai tác giả cho rằng người ra quyết định có thể được coi là một người xử lý thông tin trong doanh nghiệp. March

Hành vi của các nhà đầu tư doanh nghiệp

Lý thuyết Hành vi doanh nghiệp hay Lý thuyết thị trường hiệu quả đều dựa vào nguyên tắc mọi hành xử lý của nhà đầu tư đều có chung mục đích tối đa hóa lợi ích một cách chính xác và giá trị hợp lý của các tài sản tài chính phản ánh các thông tin thiết yếu liên quan. Thị trường hiệu quả luôn tồn tại một cơ chế điều chỉnh thị trường về trạng thái cân bằng, đó là cơ chế kinh doanh chênh lệch giá. Trong tài chính hành vi, đại diện tiêu biểu nhất là Giáo

Khái niệm hệ sinh thái doanh nghiệp (Business ecology)

Thuật ngữ “hệ sinh thái – ecology” gồm có hai phần: (1) “Eco” là cuộc sống, môi trường sống hoặc môi trường; (2) “ology” là nghiên cứu về một chuyên ngành. Do đó, hệ sinh thái doanh nghiệp (được hiểu là nền kinh tế) là tập hợp các loài hay các quẩn thể doanh

Loại hình doanh nghiệp (organizational forms) trong hệ sinh thái

Loại hình doanh nghiệp (organizational forms) thể hiện các đặc điểm mang tính thống nhất cho một quần thể doanh nghiệp (ngành - lĩnh vực kinh doanh). Quá trình chọn lọc điều chỉnh doanh nghiệp và loại hình doanh nghiệp trong hệ sinh thái theo luận điểm tiến hóa của Darwin. Theo đó, những thay đổi dài hạn của doanh nghiệp trong hệ sinh thái phản ánh lên kết quả được tích lũy trong sự khác biệt ngắn hạn về thực trạng tỷ lệ giải tán của các quần thể khi phải đối mặt với môi trường nguồn lực hạn

Thay đổi mật độ (density), số lượng (quantity) và sức ỳ (inertia) cơ cấu tổ chức doanh nghiệp trước thay đổi

Hannan và Freeman (1977) chỉ ra các ràng buộc về thay đổi cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp theo thuyết sinh thái học: ”Đối với các quần thể lớn của các doanh nghiệp, tồn tại nhiều áp lực tạo sức ỳ lớn về cơ cấu tổ chức, vì cả cấu trúc bố trí bên trong (ví dụ, chính sách nội bộ) và môi trường sống bên ngoài (ví dụ, tính hợp pháp chung về hoạt động ) của doanh nghiệp” - (Hannan và Freeman, 1977, trang 957). Sức ỳ về cơ cấu tổ chức trước thay đổi (Inertia and Rates